Geboortecentrum Amsterdam

echo laten maken

  • okt 04 2019

    Zijn extra echo’s nodig?

    Heeft het zin om bij elke zwangerschapscontrole een echo te maken? Is het alleen maar heel erg leuk of geeft het misschien onnodige stress? Zitten er andere nadelen, buiten de extra kosten, aan al die extra echo’s?

    Echo’s, Echo’s, Echo’s

    Er is iets waar ik mij in toenemende mate druk over maak. Het kan natuurlijk aan mijn leeftijd liggen, maar omdat het wat mij betreft zo cruciaal is besteed ik er toch maar eens een blog aan.

    Wat is er aan de hand? Verloskundigen zijn heel gedegen opgeleid om met hun handen de groei van de baby in een zwangere buik te kunnen volgen. Nu is daar sinds een jaar of dertig het Echo onderzoek als ondersteunend middel bijgekomen. Heel fijn om in geval van een onbekende of onregelmatige cyclus toch de duur van de zwangerschap goed vast te kunnen stellen, om er de groei of ligging van een kindje mee te bevestigen, een afwijking bij het kind vroegtijdig op te kunnen sporen en een tweeling in een vroeg stadium te ontdekken. Maar er zijn steeds meer verloskundigen die in hun praktijk promoten, of in elk geval aanbieden, om regelmatig of zelfs tijdens alle controles een echo te maken.

    Wat is de reden voor al die extra echo’s?

    Vertrouwen deze verloskundigen niet op hun eigen handen? Is het onnadenkendheid en gewoon simpel toegeven aan de vraag van de zwangere omdat ‘het zo leuk is’? Of speelt er misschien een commercieel belang?

    Voor al die extra en vooral onnodige echo’s moet je als zwangere namelijk wel zelf betalen. Je verzekering dekt dat niet en dat is in mijn ogen volkomen terecht.

    Zodra je zwanger bent, ben je behept met het feit dat je alles doet voor het welzijn van de baby. Dus als een deskundige, een professional, zegt dat ze op deze manier de groei of het welzijn van de baby goed in de gaten kan houden dan ben je wel een heel slechte aanstaande moeder als je die extra echo’s niet laat maken.

    Nou gun ik iedereen een slim business model of goed geld verdienen, maar in dit geval gaat het verder dan dat. De boodschap die namelijk en passant wordt meegegeven is dat als we géén echo maken, we niet zeker weten of de baby wel goed groeit en daardoor misschien niet op tijd naar de gynaecoloog verwijzen voor extra onderzoek. En dat is echt grote onzin.

    Ondermijning van je zelfvertrouwen

    Terwijl wij dagelijks ons best doen om elke zwangere in onze praktijk uit te leggen wat er in haar lichaam gebeurt, we een verklaring geven voor wat ze voelt, haar vertellen hoe de baby groeit en beweegt en hoe zij zelf kan voelen of het goed gaat of niet, wordt door deze collega’s precies het tegenovergestelde gedaan. In plaats van kennis over de groei van een baby, het vergroten van het vertrouwen in het eigen lichaam en het leren luisteren naar de signalen van dat lichaam en van de baby, zeggen deze ‘vroede’* vrouwen; wij moeten het met een machine controleren anders weten wij (en jij als zwangere) niet of het wel goed gaat. Je wordt onzeker en krijgt het idee machines nodig te hebben om de zwangerschap tot een goed einde te brengen.

    Nog afgezien van het feit dat we helemaal niet weten wat al die extra echo’s op termijn voor effect hebben op de groeiende baby in je buik, is het ook nog eens een volstrekt overbodig onderzoek waar je alleen maar door leert om aan jezelf te twijfelen. Irrelevante bevindingen die ook nog eens leiden tot vervolgonderzoek en daardoor een hoop stress veroorzaken. En daar moet je dan ook nog eens zelf voor betalen.

    Angst en twijfel in plaats van groeiend zelfvertrouwen

    Vervolgens moet dat lijf, waar je niet op hebt leren vertrouwen in de zwangerschap, na 40 weken wel een tour de force verrichten; die baby baren! Inmiddels ben je helaas geconditioneerd om niet naar je lichaam te luisteren en controles van machines nodig te hebben die jouw lichaam en dat van de baby in de gaten houden. Totaal verkeerde omstandigheden om weeën te gaan maken en om een baby te gaan baren.

    Jij hebt de regie

    Je hebt negen maanden nodig om te begrijpen en te accepteren wat er moet gebeuren aan het einde van de rit. Je hebt daar alle ruimte voor, maar niet als je je laat wijsmaken dat een machine ‘het zwanger zijn’ beter kan controleren dan jijzelf. Je geeft de controle uit handen daar waar je juist de regie moet pakken. Je moet zelfvertrouwen opbouwen, zodat je de bevalling vol vertrouwen tegemoet kunt zien. Geen machine is uitgerust met vrouwelijke intuïtie, geen machine maakt onderscheid tussen normale bewegingen van een baby of ‘abnormale of te weinig’ bewegingen. Geen apparaat is wijzer dan een vrouw die haar lichaam kent en weet hoe haar baby reageert. Juist het leren kennen van je baby en van jezelf helpt je te vertrouwen op je lichaam en maakt je klaar om te gaan bevallen. Jij kunt dat namelijk. Veel beter dan een machine.

    Ik erger me dus nogal aan het misbruiken van het extra echo onderzoek voor commerciële doeleinden. Nog erger vind ik dat een groeiende groep vrouwen niet meer de kans krijgt om zich goed voor te bereiden op de bevalling en het ouderschap. Moraal van dit verhaal: maak geen extra echo’s, maar zorg voor vertrouwen.

    Minder goed business model, maar veel gezondere, mooie bevallingen en veel meer voldoening voor de moeders (én verloskundigen).